Chandrayaan-3: India’s Return to the Moon

     23 ऑगस्ट 2023 रोजी भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने चंद्रयान-3 अंतराळ यान चंद्रमावर यशस्वीरित्या उतरले. यामुळे भारत चंद्रावरील सॉफ्ट लैंडिंग करणारा चौथा देश बनला आहे. चंद्रयान-3 मध्ये एक प्रोपल्शन मॉड्यूल, लैंडर आणि एक रोवर समाविष्ट आहे. प्रोपल्शन मॉड्यूलने लैंडर आणि रोवरला चंद्राच्या कक्षेत नेले. लैंडरने 23 ऑगस्ट रोजी चंद्राच्या दक्षिणी ध्रुवाच्या जवळ उतरले आहे. रोवर त्यानंतर लैंडरपासून बाहेर पडला आणि चंद्राच्या पृष्ठभागावर 2.7 किलोमीटरपर्यंत प्रवास करेल.

     चंद्रयान-3 चा मुख्य उद्देश चंद्राच्या दक्षिणी ध्रुवावरील संशोधन करणे आहे. हा भाग चंद्राच्या इतर भागांपेक्षा कमी संशोधित आहे. चंद्रयान-3 येथे पाणी शोधण्याचा प्रयत्न करेल, जे चंद्रावर जीवनासाठी आवश्यक असू शकते.
     चंद्रयान-3 चे यश भारताच्या अंतराळ संशोधन क्षेत्रातील प्रगतीचे प्रतीक आहे. हे भारताला आंतरराष्ट्रीय स्तरावर एक महत्त्वाचे अंतराळ देश म्हणून स्थापित करण्यास मदत करेल.

चंद्रयान-3 चे काही महत्त्वाचे मुद्दे:

• भारत चंद्रावरील सॉफ्ट लैंडिंग करणारा चौथा देश बनेल.
• चंद्रयान-3 मध्ये एक प्रोपल्शन मॉड्यूल, लैंडर आणि एक रोवर समाविष्ट आहे.
• लैंडरने 23 ऑगस्ट रोजी चंद्राच्या दक्षिणी ध्रुवाच्या जवळ उतरेल.
• रोवर त्यानंतर लैंडरपासून बाहेर पडेल आणि चंद्राच्या पृष्ठभागावर 2.7 किलोमीटरपर्यंत प्रवास करेल.
• चंद्रयान-3 चा मुख्य उद्देश चंद्राच्या दक्षिणी ध्रुवावरील संशोधन करणे आहे.
• चंद्रयान-3 चे यश भारताच्या अंतराळ संशोधन क्षेत्रातील प्रगतीचे प्रतीक आहे.

चंद्रयान-3 चे भविष्य

     चंद्रयान-3 हे भारताच्या अंतराळ संशोधनातील एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. हे भारताला आंतरराष्ट्रीय स्तरावर एक महत्त्वाचे अंतराळ देश म्हणून स्थापित करण्यास मदत करेल. चंद्रयान-3 चे भविष्य उज्ज्वल दिसते. भारत भविष्यात चंद्रावरील मानवी मोहिमेची योजना आखत आहे. चंद्रयान-3 मधील संशोधन या मोहिमेसाठी महत्त्वपूर्ण माहिती प्रदान करू शकते. भारत भविष्यात चंद्रावरील संशोधनासाठी अधिक मोहिमा पाठवण्याची शक्यता आहे. हे चंद्रावरील पाणी शोधण्याचा, चंद्राच्या इतिहासाबद्दल अधिक जाणून घेण्याचा आणि चंद्रावर मानवी जीवनासाठी शक्यता तपासण्याचा प्रयत्न करेल.

चंद्रयान मोहिम सर करणारे देश खालीलप्रमाणे आहेत:

• यूएसए – १९६९ मध्ये, अमेरिकेने अपोलो ११ मोहिमेद्वारे चंद्रावरील पहिली मानवी चालत मोहिम पूर्ण केली. अपोलो १७ मोहिमेपर्यंत, अमेरिकेने चंद्रावर १२ मानवी मोहिमा पाठवल्या आणि एकूण १२ लोक चंद्रावर चालले.
• रशिया – १९५९ मध्ये, सोव्हिएत युनियनने चंद्राचा पहिला फोटो काढला आणि २००० मध्ये, रशियाने चंद्रावरील पहिला रोवर उतरवला.
• चीन – २००३ मध्ये, चीनने चंद्राभोवती फिरणारा पहिला अंतराळ यान पाठवला आणि २०१३ मध्ये, चीनने चंद्रावरील पहिला रोवर उतरवला.
• भारत – २००८ मध्ये, भारताने चंद्रावरील पहिला अंतराळ यान पाठवला, परंतु लैंडिंग अपयशी ठरली. २०२३ मध्ये, भारताने चंद्रावरील पहिली यशस्वी सॉफ्ट लैंडिंग केले .

       याव्यतिरिक्त, जपान, युरोप आणि दक्षिण कोरिया यांनी चंद्रावर अंतराळ यान पाठवले आहेत, परंतु त्यांनी सॉफ्ट लैंडिंग पूर्ण केलेली नाही. चंद्रावरील सॉफ्ट लैंडिंग हे एक महत्त्वाचे तंत्र आहे जे अंतराळवीर आणि उपकरणांना चंद्राच्या पृष्ठभागावर सुरक्षितपणे उतरवण्याची परवानगी देते. हे तंत्र अंतराळ संशोधनाच्या पुढील प्रगतीसाठी आवश्यक आहे.

!! अरुणभारती !!